معتاد کیست و نشانه های عمومی اعتیاد چیست؟

 گروه ناجــــــا- برای پیشگیری از مصرف مواد اعتیاد آور لازم است که همگی دانش خود را در این خصوص افزایش دهیم بنابراین لازم است که همه ما از اعتیاد، مراحل و نشانه های عمومی آن اطلاعات لازم و کافی داشته باشیم و تصور نکنید که تنها گروه های خاصی از مردم یا فقط بزرگسالان معتاد می‌شوند بلکه شما هم در معرض خطر اعتیاد هستید.
 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پلیس، همه ما امروزه کم و بیش با واژه اعتیاد و مواد مخدر آشنایی داریم. اینکه شما از اعتیاد به مواد مخدر، الکل، سیگار و ... در جامعه بی اطلاع و یا درباره اعتیاد و معتاد مطالبی نشنیده باشید، بسیار ضعیف است.
 همه روزه از طریق رسانه های جمعی،‌ اخباری را در این خصوص دیده، شنیده یا خوانده ایم. حتی برخی از ما افراد معتادی را در بین اقوام و دوستان و آشنایان خود می‌شناسیم.
 ما هرچه بیشتر از منابع موثق و قابل اعتماد درباره آنچه که زندگی انسان را تباه می‌کند اطلاعات بدست آوریم احتمال بیشتری دارد که از عهده مشکلات و مصیبت ها برآئیم. زمانیکه ما دانش و آ‌گاهی خود را افزایش می‌دهیم نسبت به سلامتی و خوشبختی خود احساس مسئولیت بیشتری می‌کنیم. شاید به همین خاطر است که افراد بی مسئولیت و کسانیکه از زیر بار مسئولیت زندگی سالم و شادی بخش شانه خالی می‌کنند، دانش و اطلاعات کمتری داشته و با مشکلات بیشتری روبرو می‌شوند.
 اینکه ما همواره خود را از دیگران مستثنی و به خود نوید می‌دهیم که ما با دیگران تفاوت داریم و در دام اعتیاد نمی‌افتیم باعث کبر و غرور بیجای ما شده و زمینه را برای گرفتار شدن ما در دام معضلات اجتماعی فراهم می‌سازد.
 دانش و تجربه انسان ها که از زمان آغاز زندگی نوع بشر تا کنون جمع آوری شده، بیانگر آن است که انسان ذاتاً دنبال آرامش و بهره‌گیری از خوشی است. همین دانش و تجربه به ما می‌گوید که باید از بین لذت ها و خوشی های آرامش زا در زندگی، آنهایی را جستجو کنیم که پایدار بوده و آنی و زودگذر نباشد، بعلاوه عواقب سوء و مخربی نیز نداشته باشند.
 خیلی ها هنگامیکه برای اولین بار مواد مخدر (مانند حشیش، علف، تریاک، هروئین و ...) الکل و حتی سیگار مصرف می کنند، احساس خوشایند ولی زودگذر را تجربه می‌کنند. حتی آنهایی که هنگام مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل دچار سرگیجه، حال به هم خوردگی، ترس و احساس های وحشتناکی می شوند، تحت تأثیر تلقین و تشویق مخرب کسانیکه در لحظه مصرف در کنارشان هستند، این حالت ها و احساس های بد را نادیده می گیرند و به همین علت مصرف مواد را دوباره برای بار دوم و سوم تکرار و به منجلاب بدبختی و تباهی گرفتار می‌شوند.
 ما همه در هر سن و سالی که باشیم نیاز به تفریح و شادی داریم. تفریح، بازی و شادی لازمه سلامتی و تندرستی ماست. ما باید بدانیم که مسئول سلامتی و خوشبختی خودمان هستیم. چرا که آن نیروی عظیم هستی بخش جهان به ما حق انتخاب داده است که بهترین راه را برای لذت بردن از مواهب خداوندی انتخاب کنیم. قبول این مسئولیت و انتخاب سلامتی و خوشبختی خود نوعی عبادت است.
 برای انتخاب این بهترین راه باید دانش و اطلاعات خود را افزایش دهیم و با افرادی که مطمئن و قابل اعتماد هستند و متخصصینی که دانش و مهارت مشاوره و راهنمایی را دارند، صحبت و مشورت کنیم.
 بنابراین لازم است که همه ما از اعتیاد، مراحل و نشانه های عمومی آن اطلاعات لازم و کافی داشته باشیم و تصور نکنیم که تنها گروه های خاصی از مردم یا فقط بزرگسالان معتاد می‌شوند بلکه شما هم در معرض خطر اعتیاد هستید.
 
 مفهوم اعتیاد
 اعتیاد وابستگی فرد به مواد اعتیاد آور است که با گذشت زمان تمایل فرد به مصرف افزایش یافته و علی رغم عواقب نامطلوب نمی‌تواند مصرف آن را قطع کند.
 
 مراحل اعتیاد
 اعتیاد شامل سه مرحله فرضی است:
 
 1- مرحله آشنایی: مرحله ای که اکثراً با تشویق دوستان و همسالان بعضاً ناباب همراه است و در حد تعارف و کنجکاوی اولیه شروع می‌شود.
 در این مرحله فرد خود را جدای دیگران می‌داند و اطمینان دارد که دچار اعتیاد نمی‌گردد و بیشتر این عمل را نوعی تفریح گذرا می‌داند. مسلماً هدف اکثریت افرادی که روزی مصرف مواد اعتیاد آور را آغاز می‌کنند تنها ارضاء حس کنجکاوی و همرنگی با همسالان و دوستان یا فرار از تنهایی و اضطراف، ماجراجویی و تفنن بوده است.
 2- مرحله شک و مقاومت: در این مرحله شخص پس از مدتی که مصرف نامرتب مواد پرداخته برای ادامه مصرف دچار ترس و دلهره می‌گردد. او برای رهایی از فکر مصرف مواد اعتیادآور به مقاومت و مبارزه با خود می‌پردازد.
 3- مرحله اعتیاد: اکثر افراد در مرحله دوم ناموفق هستند و همچنان مصرف مخدر را ادامه می دهند، ابتدا روزی یک بار و گاهی چند بار مصرف می‌کنند و سپس این فرایند رو به افزایش می‌رود و آنان را گرفتار و دچار ذلت می‌کند.
 
 نشانه های عمومی اعتیاد
 روزهای اول که یک فرد از روی کنجکاوی در رفت و آمد با دوستان ناباب به مواد اعتیاد آور روی می‌آورد،‌ وضع بدنی و روحی او کم کم تغییر می‌کند. ابتدا احساس قدرت و نشاط کاذبی دارد اما با گذشت زمان کم کم میزان ماده مصرفی افزایش یافته، رنگ صورت و لبها تغییر می‌کند و در صورت عدم مصرف،‌علایم جسمی و روانی خاص در فرد ظاهر می‌شود.
 فرد حرف های بیجا و نامربوط می‌زند، گاهی ساکت و گاهی پرحرف است، بی موقع حتی در وسط روز چرت می‌زند وخواب آلود است، به نظافت بدن و لباس خود اهمیت نمی‌دهد، ساعت ها در گوشه ای می‌نشیند بدون اینکه فعالیتی انجام دهد، گاهی به شدت افسرده است و دچار رعشه می‌شود و از کند ذهنی رنج می‌برد و رفته رفته اراده خود را در کلیه فعالیت ها از دست می‌دهد. پس از مدتی عدم موفقیت یا دشواری در ترک مواد را تجربه می‌کند و کاهش فاحش در عملکرد های شغلی، تحصیلی، خانوادگی،‌ فردی و اجتماعی او پدید می‌آید. به تدریج دچار فراموشی شده و به مشکلات خود و خانواده اهمیتی نمی‌دهد.
 برخی از علائم مصرف مواد اعتیاد آور که می‌تواد در شناسایی فرد مصرف کننده به شما کمک کند شامل موارد ذیل است:
 1- از دست دادن تعادل و هماهنگی حرکات 2- افسردگی 3- گیجی 4- مشکلات خواب 5- تعریق و لرزش 6- چرت زدن 7- تهوع 8- بوی بد دهان 9- اسهال واستفراغ 10- قرمزی چشم 11- آبریزش بینی و چشم 12- تکلم نامفهوم 13- سرخوشی 14- فراموشی 15- تغییر الگوی خواب و خوراک 16- تغییر در رفتار 17- تغییر گروه دوستان 18- رتفارهای بی بندوبار گونه 19- دروغ گویی 20- بی‌قراری 21- کناره گیری 22 - خستگی 23- احتیاج 24 - عدم رعایت قوانین خانه،‌مدرسه و اجتماع 25- از دست دادن علاقه به مدرسه و تحصیل، خانواده و انجام فعالیت هایی که در گذشته لذت بخش بودند